تاپ خبر۲۴:در نشست تخصصی “پژوهش های ایرانی در سنت پترزبورگ”  که امروز سه شنبه ۲۲ مردادماه در ساختمان آرشیو ملی سازمان اسناد و کتابخانه ملی برگزار شد، دکتر “گودرز رشتیانی” نسخه پژوه و دکتری تاریخ ایران دوره اسلامی از وجود بیش از ۴ هزار نسخه خطی فارسی در روسیه خبر داد. در این نشست که […]

تاپ خبر۲۴:در نشست تخصصی “پژوهش های ایرانی در سنت پترزبورگ”  که امروز سه شنبه ۲۲ مردادماه در ساختمان آرشیو ملی سازمان اسناد و کتابخانه ملی برگزار شد، دکتر “گودرز رشتیانی” نسخه پژوه و دکتری تاریخ ایران دوره اسلامی از وجود بیش از ۴ هزار نسخه خطی فارسی در روسیه خبر داد.

در این نشست که جمعی از تاریخ پژوهان، نسخه پژوهان و ایران شناسان حضور داشتند، وی گفت: سن پترزبورگ دارای ۴ مرکز آرشیوی بزرگ شامل انستیتوی نسخ خطی آکادمی علوم پترزبورگ، کتابخانه ملی روسیه ، دانشگاه دولتی پترزبورگ و آرشیو تاریخی روسیه  است که کتابخانه ملی روسیه سهل الوصول ترین کتابخانه در دسترسی به اسناد و منابع است.

رشتیانی که ۱۵ ماه در سن پترزبورگ روسیه به تحقیقات تاریخی در خصوص روابط ایران و روسیه از دوره صفویه پرداخته است، با اشاره به وجود ۱۵ آرشیو فدرال و ۴۵ آرشیو غیرفدرال وابسته به سازمان ها و وزارتخانه ها در روسیه گفت: آرشیو دولتی  تاریخ اجتماعی-سیاسی روسیه بزرگترین مرکز آرشیو روسیه و شاید دنیاست و در این مرکز بیش از ۲ میلیون پرونده و ۴۰ میلیون برگ سند نگهداری می شود.

وی افزود: کلیه اسناد کشور روسیه تا سال ۱۹۱۷ در این مرکز نگهداری می شود و در این مرکز بخشی تحت عنوان روابط ایران و روسیه به شماره ۷۷ قرار دارد که این بخش به سه بخش تقسیم می شود و بر اساس دوره های زمانی تقسیم بندی شده است. در این آرشیو ۱۵۰۰ پرونده در بیش از ۴۰ هزار برگ با موضوع ایران وجود دارد که بخشی از آن ها اصل فرامین پادشاهان قاجار است.

رشتیانی اظهار کرد: در بخش آرشیوهای غیرفدرال آرشیو سیاست خارجی امپراتوری روسیه وابسته به وزارت امور خارجه روسیه نیز اسناد فراوانی در خصوص ایران وجود دارد که مربوط به دوره شوروی تا سال ۲۰۰۵ است.

وی با بیان این که روسیه از نظر داشتن آرشیو و حجم اسناد شاخص است، ادامه داد: با توجه به اینکه روسیه تحولات و جنگ های فراوانی را تجربه کرده، هیچ سند مهمی در تاریخ روسیه نیست که از بین رفته باشد.

رشتیانی به معرفی انستیتو نسخ خطی آکادمی علوم پترزبورگ نیز پرداخت و افزود: در این مرکز بیش از ۱۰ هزار نسخه خطی به زبان عربی و ۴ هزار و ۲۰۰ نسخه خطی به زبان فارسی وجود دارد که در فهرست تفصیلی ده جلدی که توسط روس ها منتشر شده ، ۱۱۰۰ نسخه از نسخ فارسی معرفی شده اند.

وی ادامه داد: مخزنی ویژه اسناد فارسی نیز در این مرکز وجود دارد که بیش از دو هزار برگ سند در آن نگهداری می شود و کلیه آن ها فهرست نویسی شده است.

این نسخه شناس و دکترای تاریخ ایران دوره اسلامی با اشاره به آرشیو شرق شناسان در انستیتو نسخ خطی آکادمی علوم پترزبورگ ادامه داد: همه چهره های شاخص در حوزه های مختلف بعد از مرگشان موظف هستند سندهایشان را تحویل این آرشیو دهند و همه شرق شناسان از قرن نوزدهم آرشیو اسنادشان را به این مرکز تحویل داده اند.

وی افزود: در این مرکز آرشیو یک هزار و ۱۸  ایران شناس نگهداری می شود، اما متاسفانه بسیار کم به آن ها پرداخته شده و فهرست درستی از آن ها در دست نیست.  یکی از مهمترین ایران شناسان روس که اسناد آن در این مرکز آرشیوی نگهداری می شود ولادیمیر مینورسکی است که او که اولین بار در سال ۱۹۰۲ به ایران سفر کرد اقدامات و پژوهش های مهمی در خصوص ایران انجام داده است.

رشتیانی با اشاره به بخشی از اقدامات و پژوهش های وی در ایران گفت:  وی که نماینده روسیه در تعیین مرز ایران با کشور های ترکیه و عراق بود، به مدت دو سال از فاو تا آرارات را پیاده طی نموده و مرز ایران را مشخص کرده است که این مرز جز تغییرات کوچکی تا اکنون نیز مورد تایید است.

وی ادامه داد: بیش از چهارصد هزار برگ سند از ویلادیمیر مینورسکی در انستیتوی نسخ خطی نگهداری می شود که بخش ایران آن دارای بیش از ۴۵۰۰ پرونده است که بخش اعظمی از اسناد را دربرمی گیرد.

این دکتری تاریخ ایران دوره اسلامی با معرفی مینورسکی به عنوان یک ایران شناس روسی افزود: وی ۱۱۰ مدخل برای دایره المعرف اسلام نوشته و بیش از ۱۵۰۰ عکس از مناطق مختلف ایران تهیه و آن ها را فهرست نویسی کرده است. فهرست مجموعه اهدایی مینورسکی در ششصد برگ به زودی توسط انتشارات کتابخانه، مرکز اسناد و موزه مجلس شورای اسلامی چاپ و عرضه می شود.

گفتنی است پژوهشکده اسناد سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران نشست هایی را به طور مرتب به منظور معرفی اسناد و مراکز اسنادی و تاریخ پژوهی را برگزار می کند.